fbpx

Słownik

START | EDUKACJA | SŁOWNIK | Szereg czasowy

Szereg czasowy

Szereg czasowy to ciąg uporządkowanych obserwacji, których dokonuje się w określonych (zwykle stałych) jednostkach czasu. Szeregiem czasowym będzie na przykład średnia cena energii elektrycznej w poszczególnych miesiącach lub ilość zgłaszanych przypadków przemocy domowej w poszczególnych latach. Szereg czasowy można przedstawić w formie wykresu lub tabeli – poniżej przedstawiamy przykłady.

 

Tabela. Średnie ceny energii elektrycznej w poszczególnych miesiącach

Data Cena [zł/MWh]
styczeń 2021 260
luty 2021 275
marzec 2021 298
kwiecień 2021 313
maj 2021 343
czerwiec 2021 349
lipiec 2021 363
sierpień 2021 366
wrzesień 2021 406
październik 2021 450
listopad 2021 471

Źródło: https://columbusenergy.pl/blog/ceny-energii-elektrycznej-w-polsce/ (dostęp: 03.06.2022r.)

 

Wyróżniamy dwa podstawowe składniki szeregu czasowego – trend i sezonowość. Pojęcie trendu odnosi się do długotrwałej i systematycznej zmiany wielkości danego zjawiska, natomiast sezonowości do rytmicznych, powtarzających się zmian wielkości danego zjawiska, charakteryzujące się różną długością całego cyklu. Przykładowo (poniżej wykres), obroty przedsiębiorstwa mogą ogólnie szybko rosnąć w kolejnych latach (trend pozytywny), ale jednocześnie wzrost ten będzie opierał się o element sezonowości (wzrost przychodów będzie pojawiał się w konkretnych miesiącach).

 

Wykres. Przychód przedsiębiorstwa X rośnie w kolejnych latach (trend pozytywny), choć zawiera element sezonowości (zmiany są nieregularne w poszczególnych miesiącach).

 

Celem analizy szeregów czasowych jest identyfikowanie i analiza jego struktury, jak również prognozowanie – przewidywanie wartości w kolejnych odstępach czasu, np. przychodów przedsiębiorstwa w kolejnych latach. Istnieje wiele metod analizy szeregów czasowych, z czego wiele z nich jest złożonych i obejmują one m.in. analizę trendu (techniki wygładzania) i sezonowości (badanie struktury autokorelacji), modelowanie i prognozowanie szeregów czasowych (m.in. metody ARIMA, wyrównywanie wykładnicze, analiza harmoniczna, analiza widma).

COFNIJ

wróć do spisu wszystkich pojęć

Podziel się wiedzą

z innymi

Opinie Klientów

Co o nas sądzą?

Współpracowaliśmy

między innymi z:

Nasi partnerzy