Beta (współczynnik standaryzowany regresji)
Beta (oznaczany też greckim symbolem β) – standaryzowany współczynnik regresji. Jest to miara statystyczna wykorzystywana w analizie regresji do określenia siły i kierunku związku między zmienną niezależną (predyktorem) a zmienną zależną (zmienną wyjaśnianą).
Jak sama nazwa wskazuje, współczynnik Beta jest standaryzowany, co oznacza że jego średnia zawsze jest równa 0, a odchylenie standardowe wacha się przeważnie w wartościach od -1 do 1. W tym sensie jest on podobny do współczynnika korelacji Pearsona (ten również jest wystandaryzowany) i jego podstawowa interpretacja jest taka sama, to znaczy: dodatnia wartość Beta wskazuje na wzrost wartości zmiennej zależnej wraz ze wzrostem wartości predyktora, a ujemna Beta wskazuje na spadek wartości zmiennej zależnej wraz ze wzrostem wartości predyktora. Warto jednak pamiętać, że interpretacja tych miar nie jest dokładnie taka sama, ponieważ wartość współczynnika Beta może wykroczyć poza zakres od -1 do 1. Taka sytuacja zdarza się jednak rzadko i wynika najczęściej z istnienia współliniowości predyktorów.
Standaryzowany współczynnik regresji Beta mierzy o ile jednostek odchylenia standardowego zmienia się wartość zmiennej zależnej (zwykle oznaczanej jako Y) na skutek zmiany jednej jednostki odchylenia standardowego zmiennej niezależnej (zazwyczaj oznaczanej jako X). Przykładowo, załóżmy że samoocena wyjaśnia istotnie zadowolenie z życia, a wartość β = 0,52. Interpretacja tego wyniku jest następująca: wzrost samooceny o jedną jednostkę odchylenia standardowego wiązało się ze wzrostem zadowolenia z życia o 0,52 jednostki odchylenia standardowego.
Zaletą współczynnika Beta jest możliwość dokonywania porównań jego wartości pomiędzy różnymi predyktorami w modelu, niezależnie od przyjętej jednostki pomiaru, dzięki czemu możemy określić który z nich ma największy udział w przewidywaniu wartości zmiennej zależnej. Takiej możliwości nie ma z kolei w przypadku interpretacji niestandaryzowanego współczynnika regresji B, ponieważ jego wartość uzależniona jest od jednostki pomiaru predyktora.
Raportowanie wartości współczynników standaryzowanych regresji jest jednym z kluczowych etapów podczas wykonywania tej analizy. Przykład raportowania wyników analizy regresji liniowej w standardzie APA 7, który obejmuje również przedstawienie wartości Beta, przedstawiony jest tutaj.
